Slechte AI-restauratie
In de eerste poging vroeg Reddit-gebruiker u/illegitimateness ChatGPT om de iconische foto te herstellen en in kleur weer te geven, zonder aanvullende context of controle. Het resultaat gaf onnatuurlijke kleuren en voegde zelfs een kerk in de achtergrond toe, een element dat helemaal niet in Niépce’s originele opname voorkomt. Dit voorbeeld illustreert hoe standaard prompts kunnen leiden tot wat sommigen “AI slop” noemen: verzonnen details die geen grondslag vinden in historische feiten, wat de geloofwaardigheid van de restauratie ernstig ondermijnt.
Nauwkeurige AI-restauratie
U/Chestburster12 liet zien dat een andere aanpak tot een realistischer resultaat kan leiden. Door een reasoning model zoals o3 of o4-mini te kiezen en ChatGPT expliciet te instrueren de webzoekfunctie te gebruiken om historische gegevens te verifiëren, ontstond een veel getrouwere kleurrestauratie. Hoewel ook deze versie nog steeds niet perfect is, vermijdt ze grote fictieve toevoegingen en komt het algemene beeld dichter bij de originele opname. Dit bewijst dat modelkeuze en instructies cruciaal zijn om AI-restauraties te verbeteren.
Belang van goede prompts
De kern van een succesvolle restauratie ligt in de prompt. Een effectieve prompt geeft duidelijk aan welke historische context nodig is en hoe het model ontbrekende details moet aanvullen. In het voorbeeld van u/Chestburster12 luidde de prompt: “Dit is ’s werelds eerste foto en ik wil je deze laten restaureren en inkleuren. Gebruik de webzoekfunctie om ontbrekende details te verifiëren of in te vullen.” Hierdoor voerde ChatGPT een korte researchsessie uit vóór het genereren van de uiteindelijke afbeelding, wat de nauwkeurigheid aanzienlijk verhoogde.
Tips voor betere restauraties
Om zelf betere resultaten te behalen, selecteer eerst een reasoning model (bijvoorbeeld o4-mini) en upload de originele afbeelding. Formuleer daarna een prompt die expliciet aangeeft dat historische bronnen geraadpleegd moeten worden. Geef voorbeelden van betrouwbare referenties en beperk creatieve vrijheid waar nodig. Werk stap voor stap en controleer tussenresultaten voordat je doorvraagt. Zo voorkom je dat AI aannames doet op basis van willekeurige correlaties en zorg je voor restauraties die trouw blijven aan het origineel.
Lokale taaloptimalisatie
Voor nog betere resultaten kunt u de prompt aanpassen aan uw moedertaal. Door gebruik van ChatGPT in het Nederlands kunt u instructies en toelichtingen helder en precies formuleren, waardoor de kans op misinterpretaties afneemt en de restauratie nog nauwkeuriger wordt afgestemd op historische details. Zorg er daarnaast voor dat u specifieke vaktermen en richtlijnen in uw eigen taal opneemt om de consistentie en kwaliteit van de restauratie te waarborgen.