Achtergrond van de rechtszaak
Elon Musk, een vroege investeerder in het oorspronkelijke nonprofit-model van OpenAI, heeft een rechtszaak aangespannen om de beoogde overgang naar een for-profitstructuur tegen te houden. Hij beweert dat OpenAI zijn oorspronkelijke filantropische missie heeft verlaten en zich nu meer richt op concurrentie en kapitaalverwerving. De klacht suggereert dat de organisatie, ooit opgericht om AI-innovaties breed toegankelijk te maken, met deze stap rivalen zoals Musk’s eigen xAI zou benadelen.
De rol van Encode
Encode is een nonprofitorganisatie die eerder betrokken was bij wetgevingsinspanningen voor AI-veiligheid, waaronder California’s SB 1047. Deze wet kwam echter nooit van de grond. Encode heeft nu een verzoek ingediend om een amicus brief toe te voegen aan de rechtszaak, ter ondersteuning van Musk. Volgens Encode zou OpenAI’s overstap naar een winstgevend model de belofte van veilige, transparante en maatschappelijke AI-ontwikkeling ondermijnen en daarmee een negatieve invloed kunnen hebben op de hele sector.
Zorgen over OpenAI’s missie
OpenAI werd aanvankelijk opgericht als nonprofit met het expliciete doel de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie ten goede te laten komen aan de mensheid. Encode stelt dat een for-profitstructuur deze belofte kan uitkleden, omdat investeerders voortaan het recht hebben op financiële returns. De organisatie wijst erop dat de focus kan verschuiven van veiligheidsmaatregelen en publiek belang naar winstmaximalisatie, waarmee het gevaar bestaat dat de impact van krachtige AI-systemen onvoldoende wordt gereguleerd.
Reacties van AI-pioniers
De actie van Encode en Musk krijgt bijval van prominenten in het veld, onder wie Geoffrey Hinton en Stuart Russell. Zij betogen dat OpenAI ooit belastingvoordelen en andere steun genoot vanwege zijn nonprofitstatus en zich daarbij committeerde aan bepaalde veiligheidsbeloftes. Het plotseling verlaten van deze constructie, aldus Hinton, kan een precedent scheppen voor andere AI-bedrijven die zich misschien minder aan veiligheids- en ethische richtlijnen gebonden voelen zodra winstbelangen zwaarder wegen.
Aanstaande herstructurering
OpenAI kondigde aan van plan te zijn zijn huidige winstgerichte tak om te vormen tot een Delaware Public Benefit Corporation (PBC). De originele nonprofit blijft bestaan, maar levert controle grotendeels in ruil voor aandelen in de nieuwe PBC. Volgens Encode zou deze herstructurering betekenen dat er geen sterke wettelijke verplichting meer is om de veiligheid boven financiële belangen te stellen. Daardoor komen zowel het publieke vertrouwen als de belofte van verantwoorde AI-ontwikkeling in het gedrang.
Verloop van het proces
De rechtszaak loopt momenteel bij de U.S. District Court for the Northern District of California, waar Encode hoopt dat de rechtbank openstaat voor zijn amicus brief. Meta, de moedermaatschappij van Facebook en concurrent in AI-onderzoek, heeft eveneens bedenkingen geuit over OpenAI’s plannen. Musk betoogt dat OpenAI’s vercommercialisering zowel innovatie als concurrentie beperkt, terwijl OpenAI zelf de aantijgingen als ongegrond bestempelt. Chat gtp nederlands is hier extra relevant, omdat deze zaak vragen oproept over de toekomst van geavanceerde taalmodellen en hun maatschappelijke impact.
